ZADANIA NA EGZAMINIE

W arkuszu egzaminacyjnym z języka polskiego znajdą się zarówno zadania zamknięte, jak i otwarte. Zadania zamknięte to takie, w których uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych. Wśród zadań zamkniętych znajdą się m.in. zadania wyboru wielokrotnego, zadania typu prawda-fałsz oraz zadania na dobieranie. Zadania otwarte to takie, w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź. Wśród zadań otwartych znajdą się:

• zadania z luką, wymagające uzupełnienia zdania bądź krótkiego tekstu jednym lub kilkoma wyrazami
• zadania krótkiej odpowiedzi, wymagające stworzenia krótkiego tekstu, w tym zadania sprawdzające umiejętność tworzenia różnych form użytkowych, np. ogłoszenia, zaproszenia, dedykacji
• zadanie rozszerzonej odpowiedzi, wymagające napisania wypracowania.

W arkuszu przewidziano 5–9 zadań otwartych (łącznie z wypracowaniem), które pozwolą uzyskać około 70% punktów.

W zadaniach egzaminacyjnych szczególny nacisk zostanie położony na sprawdzanie umiejętności związanych z argumentowaniem, wnioskowaniem, formułowaniem opinii. Podstawa programowa kładzie nacisk na wiedzę i umiejętności z zakresu retoryki, dlatego na egzaminie znajdzie się więcej zadań wymagających określania i uzasadniania własnego stanowiska, formułowania argumentów, podawania przykładów na ich poparcie. Warto ćwiczyć na lekcjach te umiejętności – przydadzą się nie tylko podczas pisania wypracowania (jeden z tematów obejmuje tekst o charakterze argumentacyjnym i może polegać na przygotowaniu przemówienia), ale także w wielu zadaniach z pierwszej części egzaminu.

Udzielenie poprawnej odpowiedzi będzie wymagało również kompetencji literackich (np. rozumienia sensu utworów), kulturowych (np. interpretacji plakatu), językowych (np. świadomego korzystania z różnych środków językowych). Na egzaminie pojawią się zadania odnoszące się do treści i problematyki lektur obowiązkowych. Na początku będą one dotyczyły utworów przewidzianych dla klas siódmych i ósmych, a od roku 2022 – wszystkich lektur obowiązujących na drugim etapie edukacyjnym (klasy 4–8).

OPIS ARKUSZA

Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego trwa 120 minut. Podczas egzaminu zdający otrzyma arkusz egzaminacyjny, który będzie się składał z dwóch części. Pierwsza część będzie zawierać zadania zorganizowane wokół dwóch tekstów zamieszczonych w arkuszu:

a) tekstu literackiego (poezji, epiki albo dramatu)

b) tekstu nieliterackiego (naukowego, popularnonaukowego albo publicystycznego).

Łącznie oba teksty będą liczyły nie więcej niż 1000 słów. Większość zadań w tej części arkusza będzie się odnosić bezpośrednio do ww. tekstów. Wśród zadań w tej części arkusza mogą pojawić się również:

• zadania zawierające fragmenty innych tekstów literackich i nieliterackich, teksty ikoniczne (np. plakat, reprodukcję obrazu), przysłowia, powiedzenia, frazeologizmy itp.
• zadania samodzielne, nieodnoszące się do tekstów wymienionych powyżej.

W drugiej części arkusza znajdą się propozycje dwóch tematów wypracowań, z których uczeń będzie wybierał jeden i pisał tekst nie krótszy niż 200 słów. Uczeń będzie dokonywał wyboru spośród:

a) tematu o charakterze twórczym (np. opowiadanie twórcze)

b) tematu o charakterze argumentacyjnym (np. rozprawka, artykuł, przemówienie).

Każdy temat będzie wymagał odwołania się do obowiązkowej lektury szkolnej ORAZ/LUB do utworu bądź utworów samodzielnie wybranych przez ucznia. Konieczne będzie funkcjonalne odwołanie się do lektury obowiązkowej w wypracowaniu – uczeń, który tego nie zrobi, dostanie za drugą część egzaminu 0 punktów! Także w pierwszej części arkusza pojawią się zadania wymagające np. rozpoznania cytatu z lektury.

ZASADY OCENIANIA

W pierwszej części egzaminu w zadaniach otwartych będzie oceniana poprawność odpowiedzi bez uwzględniania ortografii, interpunkcji i poprawności językowej (chyba że będzie tego wymagało polecenie). W ocenie zadania otwartego z rozszerzoną odpowiedzią (wypracowania) będą brane pod uwagę:

• realizacja tematu (zgodność z poleceniem) 0–2 p.
• zastosowane w tekście elementy twórcze lub retoryczne 0–5 p.
• kompetencje literackie i kulturowe (poprawność odwołania się do tekstów – zwłaszcza do lektury obowiązkowej) 0–2 p.
• kompozycja pracy (zgodność ze wskazaną formą oraz odpowiedni kształt graficzny) 0–2 p.
• styl (jego jednolitość oraz dostosowanie do treści i formy pracy) 0–2 p.
• język (bogactwo i poprawność środków językowych) 0–4 p.
• ortografia 0–2 p.
• interpunkcja 0–1 p.