Logopedia w szkole
Terapia logopedyczna polega przede wszystkim na ćwiczeniach narządów mowy , rozwijaniu słownictwa, rozwijaniu i ukierunkowaniu spostrzegania oraz na ćwiczeniach pamięci wzrokowej i koncentracji. W naszej szkole wszystkie dzieci mają możliwość udziału
w pozalekcyjnych zajęciach logopedycznych prowadzonych przez specjalistę.
Dzięki rozumieniu mowy dziecko poznaje otaczający świat. Dzięki umiejętności mówienia jest w stanie wyrazić swoje uczucia i spostrzeżenia.
Harmonogram pracy specjalistów:
harmonogram pracy specjalistów 2021-22 (1)
Normy rozwojowe
Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:
0 -1 roku – komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, lala;
1 – 2 lat – Używa prawie wszystkich samogłosek, z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski ( p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Wypowiada się jednowyrazowo: np.: kaczka – kaka, pomidor – midol;
3 lat – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch);
4 lat – wymawia głoski s, z, c, dz;
5 – 6 lat – wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r;
7 lat – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.
O czym powinni pamiętać rodzice? WAŻNE!!!
- Nie naśladuj dziecięcej wymowy. W kontaktach z dzieckiem nie używaj spieszczeń. Niech „cio bobaśku” odejdzie w zapomnienie; używaj wszystkich, nie tylko najprostszych słów. Naśladowanie języka dziecka utrudnia mu naukę poprawnej mowy.
- Nazywaj rzeczy Gdy pociecha chwyta cię za nos- powiedz, że „to nos”. Gdy bawicie się misiem opisuj-to jest miś, tu ma oczko, tu nosek, a tu niebieską bluzeczkę. Kiedy siadacie do obiadu- pokazuj i nazywaj przedmioty- w ten sposób uczysz jak kojarzyć słowo z obrazem
i przedmiotem. Nowe słowa powtarzaj wiele razy. - Baw się dźwiękami Pokazując dziecku zwierzę, pod obrazek podłóż głos- używaj słów dźwiękonaśladowczych: „kwa, kwa”, „miau miau” czy „ hau, hau”- przy okazji nauki rozbawisz też malucha.
- Nie wymagaj zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek. Jeśli dziecko
3- letnie nie mówi głoski „r” nie jest to powód do niepokoju! Dziecko nie przygotowane pod względem sprawności narządów artykulacyjnych, niedostatecznie różnicujące słuchowo dźwięki mowy, a zmuszane do artykulacji zbyt trudnych dla niego głosek, często zaczyna je zniekształcać, wymawiać nieprawidłowo. Tworzymy u dziecka w ten sposób błędne nawyki artykulacyjne, trudne do zlikwidowania. - Zwracaj uwagę, aby dziecko jak najwięcej pokarmów gryzło. Zachęcaj dziecko
do gryzienia i żucia pokarmów stałych, np. skórki od chleba – ma to pozytywny wpływ na poprawę sprawności aparatu artykulacyjnego. - Nie wyśmiewaj, nie karz, nie zawstydzaj dziecka za jego nieprawidłową wymowę.
- Zwracaj uwagę na zamykanie ust i oddychanie nosem (pod warunkiem, że nos jest drożny) – sprzyja to pionizacji języka i poprawnej artykulacji.
Propozycje zabaw i ćwiczeń logopedycznych
Ćwiczenia języka (usta szeroko otwarte)
- język /szeroki i rozluźniony/ wysuwamy jak najdalej na brodę – piesek;
- językiem staramy się dotknąć nosa – wąż;
- czubek języka dotyka, na zmianę, do górnej i dolnej wargi – defilada języczka;
- oblizywanie językiem górnej wargi /od lewego do prawego kącika ust/ – wycieraczki w samochodzie;
- oblizywanie językiem dolnej wargi /od lewego do prawego kącika ust/;
- oblizywanie obydwu warg dookoła /w jedną i druga stronę/ – naśladowanie oblizywania buzi –kotek;
- czubek języka dotyka na zmianę prawego i lewego kącika ust – huśtawka;
- szukanie czubkiem języka ostatnich górnych i dolnych zębów – trąba słonia;
czyszczenie językiem górnych i dolnych, przednich zębów.
Ćwiczenia języka i policzków (usta zamknięte)
- masaż policzków językiem-ruchy pionowe – rakieta;
- wypychanie policzków czubkiem języka – gromadzenie zapasów przez chomika;
- oblizywanie językiem zębów i dziąseł – łódź podwodna;
- dorosły dotyka palcem na zewnątrz policzka dziecka, dziecko szuka językiem miejsca dotyku –strzelanie gola;
- czyszczenie językiem kolejnych zębów.
Ćwiczenia żuchwy
- zamykanie i otwieranie domku – szerokie otwieranie ust, jak przy wymawianiu głoski a, zęby są widoczne dzięki rozchylonym wargom;
- grzebień – wysuwnie żuchwy, zakładanie i poruszanie dolnymi zębami po górnej wardze;
- cofanie żuchwy, zakładanie i poruszanie górnymi zębami po dolnej wardze i brodzie;
- krowa – naśladowanie przeżuwania;
Ćwiczenia usprawniające wargi
- balonik – nadymanie policzków, usta ściągnięte (dla urozmaicenia bawimy się w baloniki, które „pękają” przekłute palcami );
- całuski – cmokamy posyłając do siebie buziaki;
- niejadek – usta wciągamy w głąb jamy ustnej;
- zmęczony konik – parskanie wargami;
- podwieczorek pieska – chwytanie ustami drobnych cukierków, chrupek, kawałków skórki chleba, itp. ;
- kto silniejszy? – napinanie warg w pozycji rozciągniętej; dwie osoby siedzące naprzeciw siebie trzymają ustami kartkę papieru i każdy ciągnie w swoją stronę – uwaga – dajmy dziecku szansę wygrania zawodów;
- rybka – powolne otwieranie i zamykanie warg tworzących kształt koła, zęby „zamknięte” ;
- świnka – wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek świnki.
Ćwiczenia oddechowe
- wąchanie kwiatków; dziecko powoli wciąga powietrze nosem i równie powoli, aby zapamiętać ich zapach robi wydech;
- zdmuchiwanie kawałków papieru z gładkiej powierzchni; dziecko dostaje plastikową rurkę i za jej pomocą ma zdmuchnąć np. 10 papierków;
- zdmuchiwanie świecy;
- dmuchanie na watkę lub piórko, aby długo utrzymywało się w powietrzu;
Ćwiczenia na wydłużenie fazy wydechowej
- dmuchanie na świecę, w taki sposób, aby płomień wyginał się, ale nie gasł;
- puszczanie baniek mydlanych;
- słomkę wkładamy do szklanki z wodą i nie dotykając jej powierzchni, wydmuchujemy w wodzie „dołek”;
- zanurzamy słomkę w wodzie i leciutko dmuchamy , wywołując niewielkie bąbelki;
- dmuchamy na zmianę: długo- krótko- jak najdłużej, słabo- mocno- bardzo mocno- gotuje się i kipi;
- rurką do napojów zdmuchujemy papier z gładkiej powierzchni stolika, potem z powierzchni chropowatej; rozdmuchujemy kaszę, ryż, sól;
- rurka może służyć do chwytania (przyciągania na wdechu) różnych lekkich przedmiotów: papierków, gąbki, waty, piłeczki pingpongowej albo ich wydmuchiwanie (na wydechu);
Logopeda szkolny – Elżbieta Jędraszak