Tlenek Węgla - Cichy zabójca - CZAD

Ze względu na zbliżający się okres grzewczy, jak również coraz częstsze śmiertelne wypadki spowodowane zatruciem Tlenkiem Węgla, należy zwrócić szczególną uwagę na tematykę związaną z procesem powstawania, działania i zapobiegania jego powstawaniu. 
Statystyka zdarzeń
Tlenek Węgla w prowadzonych statystykach zatruć przez Państwową Straż Pożarną zajmuje trzecie miejsce po zatruciach lekami i etanolem. Natomiast wśród zatruć substancjami wnikającymi do organizmu drogą inhalacyjną pojawia się na pierwszym miejscu.
Czym jest Tlenek Węgla
Tlenek Węgla - jest to gaz który w temperaturze pokojowej jest bezbarwny, bezwonny i niedrażniący, nie wyczuwalny dla człowieka. Jest trudno rozpuszczalny w wodzie. Tlenek węgla ma nieco mniejszą gęstość od powietrza, lecz jako produkt spalania paliw (czad) powstaje jednak w mieszaninie z ciężkim dwutlenkiem węgla, co sprawia, że spaliny mają sumaryczną gęstość większą od powietrza i gromadzą się w dolnych partiach pomieszczeń.
Powstawanie Tlenku Węgla
Tlenek węgla potocznie zwany czadem jest gazem silnie trującym. Powstaje na skutek niepełnego procesu spalania wielu paliw m.in.: drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy, spowodowanego brakiem odpowiedniej ilości tlenu, niezbędnej do zupełnego spalania. Jest to szczególnie groźne w mieszkaniach, w których okna są szczelnie zamknięte lub uszczelnione na zimę. Czad powstaje także często w czasie pożaru. Znaczne stężenia CO mogą występować w kotłowniach, zwłaszcza opalanych miałem węglowym, w warsztatach samochodowych i garażach przy obsłudze różnego rodzaju palników. W życiu codziennym najczęstszym źródłem zatruć bywa instalacja gazowa, niesprawne kominy i piece lub zbyt wcześnie zamykane piece węglowe, z których CO wydobywa się w formie czadu.

Skutki zatrucia Tlenkiem Węgla
Tlenek Węgla dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu. W układzie oddechowym człowieka tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną, blokując dopływ tlenu do organizmu. Stwarza to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi i powoduje uszkodzenia mózgu oraz innych narządów. Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa i zawał albo nawet śmierć.
Zapobieganie występowaniu Tlenku Węgla
1. Gdy korzystasz z źródła ognia w pomieszczeniu, pamiętaj o zapewnieniu odpływu produktów spalania,
2. Nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych,
3. Podczas instalacji urządzeń grzewczych korzystaj z usług fachowców,
4. Dokonuj okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych oraz ich czyszczenia. Gdy używasz węgla i drewna należy to robić nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. Gdy używasz gazu ziemnego czy oleju opałowego – nie rzadziej niż raz na pół roku. Zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. przeglądu instalacji wentylacyjnej nie rzadziej niż raz w roku,
5. Wymieniając okna na nowe, sprawdź poprawność działania wentylacji,
6. Systematycznie sprawdzaj ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu, bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
7. Często wietrz pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, niewielkie rozszczelnienie okien.
8. Aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa zakup i rozmieść czujki tlenku węgla,
9. Nie zostawiaj samochodu w garażu na zapalonym silniku, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte
10. Nie bagatelizuj objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegasz zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.
Podstawowymi obawami zatrucia Tlenkiem Węgla są:
- ból głowy, zawroty głowy, ogólne zmęczenie, duszność, trudnościami z oddychaniem, przyspieszony oddech, senność, nudności. Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony, oraz zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny, dlatego w tego typu przypadkach bezzwłocznie należy ewakuować osobę z miejsca zagrożenia.
Sposób postępowania podczas zatrucia Tlenkiem Węgla
- należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza, osobie poszkodowanej,
- jak najszybciej wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, na świeże powietrze,
- rozluźnić poszkodowanemu ubranie,
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe – tel. 999, straż pożarna – tel. 998 lub 112),
Jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze poszkodowany nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca.